Հայկական արծվագորգի զարդանախշը` ադրբեջանական «Հաղթանակի զբոսայգում»
![]() 1328 Չորեքշաբթի, 25 դեկտեմբերի, 2024 թ., 10:48 Արցախի մշակութային ժառանգության մշտադիտարկում իրականացնող monumentwatch.org-ը գրում է. «Ադրբեջանը՝ Լեռնային Ղարաբաղի ռազմական նվաճումն ու հայ բնակչության էթնիկ զտումները փառաբանող «Հաղթանակի զբոսայգու» կենտրոնում արցախյան ավանդական հայկական «Արծվագորգի» զարդանախշով հուշարձան է տեղադրել և այն միջազգային դիտորդներին ներկայացրել COP 29-ը Կլիմայի փոփոխության մասին ՄԱԿ-ի շրջանակային կոնվենցիայի (UNFCCC) մասնակից երկրների 29-րդ համաժողովին: Ինչպես նշում է քաղաքագետ Սոսի Թաթիկյանը, այս գործողությունը հայկական մշակութային ժառանգության յուրացման հաշվին ռազմական ագրեսիա և էթնիկ զտում փառաբանող հերթական հուշարձանի կառուցումն է Ադրբեջանում։ Հարկ է նշել, որ հրապարակի կենտրոնի զարդանախշը՝ Արցախի Ջրաբերդի (Джраберд, Jraberd) հայկական ֆեոդալական իշխանության գորգագործական կենտրոնից սերված «Արծվագորգ»-ի կենտրոնական նախշն է։ «Արծվագորգի» գլխավոր զարդամոտիվը Արծիվն է։ Ըստ մասնագետների, այն թևավոր Արևի կամ ուրարտական Խալդի աստվածության, ապա և զրադաշտական Ահուրամազդայի կերպավորումներից է։ Թևավոր Արևի այսպիսի պատկերագրությունը հայկական արվեստում հայտնի է դեռևս հնագույն ժամանակաշրջանից և իր արտահայտությունն է գտնում նաև Արցախ-Սյունիքի հայկական ուշ միջնադարյան գորգերում։ Այն օտարալեզու գրականության մեջ հայտնի է «Tschelaberd» անվանումով։ Հարկ է նշել, որ արցախյան գորգագործական ավանդույթների յուրացումը Ադրբեջանի պետական քաղաքականության մասն է կազմում: Վերջին շրջանում մշակութային յուրացման այս քաղաքականությունը միջազգային հարթակներում զգալի ակտիվությամբ է ընթանում։ Արցախի ժողովուրդն ունենալով գորգագործության հարուստ ավանդույթներ, այսօր բռնի տեղահանության արդյունքում զրկված է իր մշակութային պրակտիկան շարունակելու, իր համայնքի մշակութային կյանքում ներդրում ունենալու հնարավորությունից, որը արցախահայերի մշակույթի իրավունքի կոպիտ խախտում է՝ համաձայն Մարդու իրավունքների համընդհանուր հռչակագրի 27-րդ և ՄԱԿ-ի տնտեսական, սոցիալական և մշակութային իրավունքների միջազգային դաշնագրի 15-րդ հոդվածների»։ |
«Հայոց լեզուի բառերը բաւարար չեն նկարագրելու իմ ցաւս ու ընդվզումս». Արամ Ա կաթողիկոս
36408.07.2025, 23:12Ադրբեջանը հերքում է՝ ՌԴ-ի հետ մշակութային համագործակցության ցանկություն չունի
81207.07.2025, 19:50«Ոչ թե Շառլ Ազնավուրի պատրաստման, այլ՝ արձանի». Տիգրան Ավինյան
34907.07.2025, 10:42«Առաջին անգամ կցուցադրվի Սյունյաց դշխուհու գանձը». Հայր Ասողիկ Կարապետյան
46506.07.2025, 17:54«Պեպո» ֆիլմը 90 տարեկան է. հետաքրքիր փաստեր (տեսանյութ)
30406.07.2025, 17:24Հուշ-երեկո՝ նվիրված Մհեր Մկրտչյանի ծննդյան 95-ամյակին
42705.07.2025, 01:00«Անգամ նրա անվան թատրոնն աղավաղեցին»․ Մարգարիտ Եսայան
45804.07.2025, 20:24«Անիի Մայր տաճարը վերանորոգումից հետո կգործի որպես մզկիթ»․ #Anadolu (ՈՒՂՂՎԱԾ)
130904.07.2025, 17:10