«Բոլորս մտածել ենք՝ այլընտրանք չկա պատերազմին, բայց եղել է այլընտրանք, որը թաքցվել է»․ Էդմոն Մարուքյան

ԼՀԿ ղեկավար Էդմոն Մարուքյանը հրապարակել է տեսանյութ՝ կից գրելով․ «2019-ի լռության իրական գինը․ ինչպես անգործությունը բերեց 2020-ի պատերազմին»։

Տեսանյութում անդրադառնալով Կառավարության կողմից հրապարակված Արցախյան բանակցություններին վերաբերող փաստաթղթերին՝ մասնավորապես 2019թ․ ԵԱՀԿ ՄԽ առաջարկներին, և միացնելով այդ թեմայով «Ազատություն» ռադիոկայանի ռեպորտաժի ձայնագրությունը, Էդմոն Մարուքյանն ասում է. «2019 թվականին ներկայացված պլանի մասին ոչ ոք իրազեկված չի եղել, իմացել է Նիկոլ Փաշինյանը, ԱԳ նախարար Զոհրաբ Մնացականյանը։ Ես այն ժամանակ երկուսին էլ հրավիրել եմ ֆրակցիա, երկուսն էլ ասել են՝ ոչ մի թուղթ չկա։ Նույն ժամանակ, ՀՀԿ ներկայացուցիչները հայտարարում էին, որ Նիկոլն եկել է՝ հողերը տա։ Այսինքն, Սերժ Սարգսյանն է իմացել, որ այս թուղթը կա, եթե Նիկոլը գնա այս լուծման, իրեն կասեն՝ հողերը տվեց, չգնա՝ կլինի պատերազմ, ինչպես և եղել է։ Իրենք իմացել են, որ այսպիսի թուղթ կա ու չեն ասել, որ Նիկոլ ջան, գնա սա արա, պատերազմ չլինի, մենք գիտենք ինչ բանակ ունենք, ինչ իրավիճակ է տարածաշրջանում, ինչքան զենք է առել Ադրբեջանը և լինելու է պարտություն, գնա սա արա, մենք քեզ հետ հարց չունենք, չենք ասի՝ դու եկել ես հողերը տաս։ Բայց չէ, իրենք արել են ընդհակառակը։
Այդ ժամանակ ԱԺ-ում եղել է երեք խմբակցություն՝ «ԲՀԿ», «Լուսավոր Հայաստան» և «Իմ քայլը», երեքն էլ բացարձակապես տեղյակ չեն եղել, որ այսպիսի պլան է ներկայացված։ Շատ կարևոր է, որ բոլորն իմանան, որ իրենք վերցրել են այս պատասխանատվությունը, թաքցրել են բոլորից․ կամ չեն պատասխանել էս պլանին, որ չկա, պատասխանը հրապարակած չէ, կամ պատասխանել են ու չեն հրապարակել թե ինչ են գրել, որովհետև խայտառակություն է, որը 2 պարագայում էլ իրենց համար խնդիր է, ու, ըստ էության, երկիրը մտցրել են պատերազմի մեջ։ Մենք բոլորս մտածել ենք, որ այլընտրանք չկա պատերազմին, բայց եղել է այլընտրանք՝ այս խաղաղության պլանը, որը թաքցվել է բոլորից։
Լայնամասշտաբ պատերազմը սկսվել է 2020-ի սեպտեմբերի 27-ին, իսկ հիմա բացահայտվել է, որ կարար այդ պատերազմը բացարձակապես չլիներ, կարող էին այս պլանը իրականացնել և Արցախում 150 հազար մարդ ապրեր ինչպես ապրում էր։ Չեն արել, ընդ որում, ոչ միայն չի արել Նիկոլը, այլև իրենից առաջ Սերժը։ Չեն արել այս պլանը, մեր գլխին բերել են պատերազմ, հազարավոր զոհեր, հետևաբար՝ երկու կողմերն էլ խոսելու տեղ չունեն բացարձակապես։

Եվ այս արհավիրքի ֆոնի վրա մենք գնում ենք հունիսին ընտրությունների։

Եթե Նիկոլը իմանար, որ այս թղթերն իրան վնաս կտան, անգամ այս կիսատ-պռատ հրապարակումները՝ չէր հրապարակի։ Բայց քանի որ իրեն ձեռնտու է արդեն այս թեման շարունակել շահարկելը, որովհետև հրավիրում է բանավեճի, իսկ բանավեճի գնացող չկա, ինքը հրապարակում է դրանք։ Այս թեմայով ես պատրաստ եմ ամեն րոպե իր հետ բանավիճել, երբ ուզում է, ում հետ ուզում է գա, ինքն ու Զոհրաբ Մնացականյանը կարան գան։ Բայց ինքը չի գա բանավեճի իմ հետ, ինքն ուզում է բանավիճի նախկին նախագահների հետ։ Այս բանավեճը էլեկտորալ նշանակություն չունի, ինքն ունի հարցումներ, ուսումնասիրություններ, և գիտի, որ ժողովուրդը սրանով չի որոշելու թե ում ընտրի։ Ժողովուրդը հաշվում է այսպես, որ դե ինչ եղել՝ եղել է, արդեն վսյո, բայց հիմա կա ասֆալտ, կա էս, էն, հիմա մենք խաղաղություն ենք ուզում։
Ավելին ձեզ ասեմ, ոչ միայն այս 5 շրջանները կարող էին տալ ու խաղաղություն լիներ, բացահայտված է, որ դրա դիմաց նաև 5 միլիարդ դոլարի խոսակցություն է եղել, որը Հայաստանը կարող էր ստանալ այս ռեգիոնը զարգացնելու համար։ Այսինքն՝ հայկական բանակը չի ջախջախվում, հազարավոր երիտասարդներ չեն զոհվում, այն սահմանագծումը, որ հիմա եկել են մտել Հայաստանի տարածք և ինչ ուզում՝ խլում են, այդ արհավիրքը մեզ հետ չէր կարող տեղի ունենալ, այս նվաստացումը, այլանդակությունը, ինչի միջով մենք անցնում ենք՝ չէր լինի, եթե Նիկոլը 19 թվին այսպես չաներ։

Սա է խոսակցությունը, մի գնացեք հասեք 90-ականներ, բա Մեղրին տալիս եք․․․ ախպեր ջան, Մեղրին կա, մարդիկ կարողանում են գնալ Մեղրի՝ նուռ ուտելու, հիմա մեկդ կարո՞ղ եք գնալ Ղարաբաղ՝ նուռ ուտելու։ Մեղրի, Մեղրի․ հեսա կտեսնենք, թե այսպես կոչված, դելիմիտացիայի շրջանակներում դուք ինչ հանցագործության եք գնալու Մեղրիում, երբ որ դուք դե ֆակտո և դե յուրե կտաք միջանցք Ադրբեջանին, որն արդեն թղթերով տված է՝ Վաշինգտոնում»։