«Գայլի հետ խաղաղություն կնքելու համար պետք է ոչխար չլինել»․ Տիգրան Խզմալյան

Եվրոպական կուսակցության ղեկավար Տիգրան Խզմալյանի ֆեյսբուքյան գրառումը. «ԳԱՅԼԻ ՀԵՏ ԽԱՂԱՂՈՒԹՅՈՒՆ ԿՆՔԵԼՈՒ ՀԱՄԱՐ ՊԵՏՔ Է ՈՉԽԱՐ ՉԼԻՆԵԼ
Ազռբաժանի բռնապետ Իլհամ Ալիևն այսօր, 2025թ. նոյեմբերի 3-ին, դիմեց ուսանողությանը պատերազմատենչ ու հայատյաց հայտարարություններով՝
«Այսօր ես ուզում եմ խոսել մեր սեփական պատմության ուսումնասիրման և տարածման կարևորության մասին։ Ադրբեջանի քաղաքացիները, հատկապես երիտասարդությունը, պետք է ծանոթ լինեն մեր հարուստ անցյալին։ Նրանք պետք է հասկանան, որ ադրբեջանական ժողովրդի պատմությունը, մեր պետականությունը, մեր կառուցելու և ստեղծագործելու կարողությունը դարերի պատմություն ունի։
Ադրբեջանցի ժողովուրդն ապրել և աշխատել է լայն աշխարհագրական տարածքում։ Բավական է նշել, որ ադրբեջանական բնակչությունը բնակվում է մեր ներկայիս սահմաններից դուրս՝ բոլոր ուղղություններով։ Նրանք մի ժամանակ նույնպես ապրել են Հայաստանում, բայց այնտեղից վտարվել են։ Այնուամենայնիվ, վստահ եմ, որ նրանք կրկին կապրեն այնտեղ:
Կառավարությունը, հասարակական կազմակերպությունները և ադրբեջանցի գիտնականները արդեն բազմաթիվ գիտական ​​աշխատանքներ են արել այս ուղղությամբ, և ես ուշադիր հետևում եմ նրանց առաջընթացին։ Այնուամենայնիվ, անհրաժեշտ են ավելի շատ ջանքեր՝ ավելի շատ հետազոտություններ, ցուցահանդեսներ, շնորհանդեսներ և պատմական քարտեզների հրատարակումներ։
Բավական է նայել 20-րդ դարի սկզբին Ցարական Ռուսաստանի կողմից հրատարակված քարտեզներին, որպեսզի տեսնեք, որ ներկայիս Հայաստանի տարածքում գտնվող տեղանունների մեծ մասը ադրբեջանական ծագում ունի։ Այդ քարտեզներում Սևանա լիճ անունով լիճ չկա։ Այն հիշատակվում է որպես Գոյչա լիճ, և այնտեղ արտացոլված են նաև մյուս բոլոր պատմական ադրբեջանական տեղանունները։
Այս քարտեզները ստեղծվել են Ցարական Ռուսաստանի կողմից։ Նույն Ցարական Ռուսաստանի, որը մի ժամանակ հայերին վերաբնակեցրեց Իրանից և Արևելյան Անատոլիայից և բնակեցրեց մեր հողերում՝ այդպիսով փոխելով տարածաշրջանի էթնիկ և կրոնական կազմը։ Այլ կերպ ասած, այս քարտեզները լիովին հիմնված են պատմական փաստերի վրա։
Ահա թե ինչու մենք պետք է տեղյակ լինենք այս պատմությանը և շարունակենք այն ուսումնասիրել։ Պետք է պատրաստվեն ավելի շատ գիտական ​​աշխատություններ և տեղեկատվական գրքույկներ, որպեսզի ադրբեջանցի երիտասարդությունն ավելի խորը հասկանա իր ժառանգությունը, միջազգային հանրությունը տեղյակ լինի դրա մասին, և մեր վերադարձը ներկայիս Հայաստանի հողեր դիտարկվի որպես և՛ տրամաբանական, և՛ արդարացի»»։