«Արևմուտքում ընթացող մեծերի խոսակցությանը ՀՀ-ն պետք է մասնակցի որպես սուբյեկտ, չլինի պասիվ դիտորդ»․ Արման Բաբաջանյան
122
Երեկ, 15:30
ԱԺ նախկին պատգամավոր Արման Բաբաջանյանի ֆեյսբուքյան գրառումը․ «Եվրոպան, որը երկար ժամանակ իր անվտանգային համակարգը կառուցում էր հիմնականում տնտեսական և քաղաքական կայունության տրամաբանության մեջ, ստիպված է վերաիմաստավորել իր դերը։ ԱՄՆ փոխնախագահ Ջեյ Դի Վենսի ուղերձը Մյունխենի անվտանգության համաժողովում ոչ միայն ներքին ամրապնդման մասին էր, այլև այն մասին, որ ԵՄ-ն այլևս չի կարող սահմանափակվել խաղաղապահ և տնտեսական կառույցի դերով, այլ պետք է ունենա իրական անվտանգային հզորություն՝ թե՛ ներսում, թե՛ սահմաններից դուրս։ Այս ամենը Հայաստանի համար ունի կենսական նշանակություն։ Երբ աշխարհակարգը վերաձևվում է, փոքր երկրները կամ ձևավորում են իրենց ռազմավարությունը, կամ վերածվում են մեծ խաղացողների որոշումների հետևանքների կրողի։ Հայաստանն այլևս չի կարող թույլ տալ իրեն լինել միայն դիտորդ։ Արևմուտքում ընթանում է մեծերի խոսակցությունը՝ ժողովրդավարության դիմադրողականության, համատեղ շահերի և անվտանգության երաշխիքների շուրջ։ Այս խոսակցությանը պետք է մասնակցել որպես սուբյեկտ, այլ ոչ թե հետևել որպես պասիվ դիտորդ։ Վենսի խոսքում առանցքային ուղերձներից էր ավանդական մտածողությունից դուրս գալու անհրաժեշտությունը։ Նա ակնհայտորեն ակնարկում էր, որ եթե Արևմուտքը չի կարողանում պաշտպանել իր արժեքները, ապա դրանք դառնում են թղթի վրա գրված գաղափարներ՝ առանց իրական դիմադրողականության։ Սա ուղիղ ազդակ է այն երկրների համար, որոնք իրենց տեղն են փնտրում աշխարհաքաղաքական վերաձևվող համակարգում։ Եթե ժողովրդավարությունը միայն հռետորաբանություն է, ապա այն խոցելի է․ եթե այն պաշտպանվող ինստիտուցիոնալ համակարգ է, ապա այն ուժ է։ ԵՄ-ն և Մեծ Բրիտանիան պատրաստվում են սեփական անվտանգային դերը արմատապես վերանայել։ Սա նշանակում է, որ տարածաշրջանային դաշինքներն ու գործընկերային հարաբերությունները նոր մակարդակի են անցնելու։ Ուկրաինայի պատերազմը և Մերձավոր Արևելքում լարվածության աճը արագացրել են այս գործընթացը։ Այս փոփոխությունները ուղղակիորեն առնչվելու են Հայաստանին, որը գտնվում է ոչ միայն Հարավային Կովկասի, այլև ավելի մեծ՝ եվրասիական անվտանգության համակարգի խաչմերուկում։ Հարցն այն չէ՝ Հայաստանը պետք է ինտեգրվի՞ այս փոփոխություններին, թե՞ ոչ։ Հարցն այն է՝ որքան արագ և ինչպիսի ռազմավարական հեռատեսությամբ Հայաստանը կկարողանա իր դիրքն ամրապնդել այս նոր աշխարհակարգում։ Պետք չէ սպասել, թե որտեղից կհայտնվի պատրաստի լուծումը․ սեփական օրակարգն ունենալը այլևս շքեղություն չէ, այլ գոյության պայման։ Ամերիկայի և Եվրոպայի միջև քննարկվող նոր անվտանգային ու աշխարհաքաղաքական մոդելների ձևավորումը բաց է այն երկրների համար, որոնք պատրաստ են առաջարկել գաղափարներ, ձևավորել դաշնակցային նոր հարաբերություններ և կիսել համատեղ պատասխանատվություն։ Այստեղ Հայաստանը պետք է հանդես գա հստակ դիրքորոշմամբ, քաղաքական հասունությամբ և սեփական շահերն առաջ մղելու ունակությամբ։ Սա ճակատագրական պահ է։ Այն պետությունները, որոնք այս քննարկմանը կմասնակցեն ակտիվ, ձևավորելով իրենց դիրքը, կկարողանան լինել անվտանգության նոր ճարտարապետության բաղկացուցիչ մաս։ Իսկ նրանք, ովքեր կմնան նախկին տրամաբանության մեջ, պարզապես կդառնան փոփոխությունների հետևանքների կրող։ Հիմա հարմարավետության գոտուց դուրս գալու ժամանակն է»։