«Մեծ Բրիտանիայի ԱԳՆ-ն մեղսակից է Մերձավոր Արևելքում մի շարք ռազմական հանցագործություններին». Մարկ Սմիթ

Մեծ Բրիտանիայի արտաքին գործերի նախարարության նախկին պաշտոնյա Մարկ Սմիթը պնդում է, որ երկրի ԱԳՆ-ն մեղսակից է Մերձավոր Արևելքում մի շարք ռազմական հանցագործություններին:
Guardian թերթի համար գրված իր հոդվածում Սմիթը գրում է, որ ինքը ծառայել է՝ որպես քաղաքականության խորհրդական և պարտավոր է եղել «գնահատել, թե արդյոք Միացյալ Թագավորության կառավարության կողմից զենքի վաճառքը համապատասխանում է իրավական և էթիկական չափանիշներին ներքին և միջազգային իրավունքի համաձայն»:
«Իմ աշխատանքը Արտաքին գործերի, Համագործակցության և զարգացման գրասենյակում (FCDO) ցույց տվեց, թե ինչպես կարող էին նախարարները շահարկել իրավական շրջանակները՝ պաշտպանելու «բարեկամ» երկրներին պատասխանատվությունից... Այն, ինչին ես ականատես եղա ոչ միայն բարոյական ձախողում էր, այլև վարքագիծ, որն, իմ կարծիքով, հատեց ռազմական հանցագործություններին մեղսակցության շեմը»,- գրում է Սմիթը:
Նրա խոսքով՝ գործակալության աշխատակիցները «ձգձգում են, խեղաթյուրում և մթագնում են պաշտոնական գործընթացները՝ օրինականության ֆասադ ստեղծելու համար՝ միաժամանակ թույլ տալով մարդկության դեմ ամենասարսափելի հանցագործությունների իրականացումը»։
Սմիթը, մասնավորապես, պնդում է, որ գերատեսչությունում աշխատելու ընթացքում նախարարները ճնշում են գործադրել բարձրաստիճան պաշտոնյաների վրա՝ «խեղաթյուրելու» իրավական գնահատականները։ Նա գրում է, որ իրեն բազմիցս են վերադարձվել զեկույցները՝ եզրակացությունները փոխելու ցուցումներով՝ «նվազեցնել քաղաքացիական վնասի ապացույցները և ընդգծել դիվանագիտական ​​ջանքերը՝ անկախ փաստերից»։
«Մի դեպքում մի բարձրաստիճան պաշտոնյա ինձ ասաց, որ սա առանձին միջադեպ չէ, այլ «անհարմար ճշմարտությունները ճնշելու համակարգված ջանք»:
Սմիթը պարզաբանում է, որ աշխատել է Մերձավոր Արևելքի տնօրինությունում։ Միաժամանակ նա իր պաշտոնավարման ընթացքում Մեծ Բրիտանիայի կողմից Սաուդյան Արաբիային զենքի վաճառքն անվանել է «մանիպուլյացիայի» ամենավառ օրինակը։
«Մեծ Բրիտանիայի կառավարությունը լիովին գիտակցում էր, որ Սաուդյան Արաբիայի ավիահարվածները մեծ թվով քաղաքացիական զոհեր են առաջացնում: Բարձր մակարդակի հանդիպումները, որոնց մասնակցում էին բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, այդ թվում՝ իրավախորհրդատուներ, խոստովանեցին, որ Մեծ Բրիտանիան գերազանցել է զենքի վաճառքը դադարեցնելու շեմը:
Սմիթը գնահատում է, որ Լոնդոնի կողմից Իսրայելին զենքի վաճառքն ավելի մտահոգիչ է։
«Իսրայելի կողմից Գազայի հատվածի կրկնակի ռմբակոծությունները հանգեցրել են հազարավոր խաղաղ բնակիչների մահվան և կենսական ենթակառուցվածքների ոչնչացման, գործողություններ, որոնք ակնհայտորեն անհամատեղելի են միջազգային իրավունքի հետ: Այնուամենայնիվ, Մեծ Բրիտանիայի կառավարությունը շարունակում է արդարացնել Իսրայելին զենքի վաճառքը», - ասել է նա:
Օգոստոսին Sky News-ը հայտնել էր, որ Մարկ Սմիթը հրաժարական է տվել՝ ի նշան բողոքի՝ Իսրայելին զենքի շարունակական մատակարարումների դեմ: Իր հայտարարության մեջ դիվանագետը գրել է, որ ինքը բարձրացրել է զենքի մատակարարման հարցը բոլոր մակարդակներում, այդ թվում՝ ծառայողական հետաքննության ձևաչափով, և ոչինչ չի ստացել, քան երախտագիտություն իր մտահոգությունների և ուղերձների համար, որ իր խնդրանքները հաշվի են առնվել։