«Դրամաշնորհները նպաստելու են իշխանությունների վերարտադրմանը և ՀՀ-ի պետականության քայքայմանը»․ Կարապետ Պողոսյան
137
Երեկ, 22:42
Իրավապաշտպան Կարապետ Պողոսյանի ֆեյսբուքյան գրառումը․ «50.000-ից մինչև 500.000 ընդհանուր 3.860.000 դոլար, ահա այսքան դրամաշնորհ է հատկացրել հայաստանյան ՀԿ-ներին՝ շուրջ 26 ծրագրի համար ամերիկյան «Ժողովրդավարության Ազգային Հիմնադրամը (NED)»։ Դրամաշնորհների անվանակարգերը բավականին գրավիչ են, առաջին հայացքից շատ կարևոր, բայց արդյո՞ք սրանք որևէ դրական ազդեցություն կունենան հայաստանյան ներքին կյանքի վրա, թե էլ ավելի կխթանեն կառավարիչների բռնապետական գործողությունները և ավելի կխորացնեն ներհասարակական կյանքի թունավորումն ու պառակտումը։ Դրամաշնորհները տրամադրվել են 2025թ, բայց իրենց գործնական ազդեցությունը կունենան արդեն 2026 ձմռանը և բնականաբար աջակցելու են իշխանությունների վերարտադրմանը և նպաստելու են Հայաստանի պետականության վերջնական քայքայմանը և թուրք-ադրբեջանական շահերին տարածքային և քաղաքական զիջումներին։ Թեման շատ ծավալուն է և ավելի մանրամասն կխոսեմ իմ առաջիկա եթերներից մեկում, բայց այս պահին նշեմ մի քանի փաստ Ժողովրդավարության Ազգային Հիմնադրամի մասին (NED)։ Սա մի հիմնադրամ է, որը ստեղծվել է 1983 թվականին՝ ԱՄՆ Կոնգրեսի նախաձեռնությամբ՝ «ժողովրդավարության և ազատության տարածման» նպատակով։ Թեև պաշտոնապես այն ներկայացվում է որպես անկախ ոչ կառավարական կառույց, հիմնադրամի հիմնական ֆինանսավորումը գալիս է ԱՄՆ կոնգրեսական բյուջեից և USAID-ի միջոցներից, ինչի պատճառով տարբեր երկրներում NED-ը ընկալվում է որպես ԱՄՆ արտաքին քաղաքականության գործիք։ Հիմնադրամի համահիմնադիր Ալեն Վայնշտեյնը 1991-ին հայտարարել է. «Մեր գործունեության մեծ մասը նախկինում ԿՀՎ-ի աշխատանքն էր»։ NED-ի նախագահը՝ազգությամբ հրեա Կարլ Գերշմանն իր հերթին բացատրել է, որ հիմնադրամը ստեղծվել է, որպեսզի «ժողովրդավարական կազմակերպությունները չստանան ուղղակի ֆինանսավորում ԿՀՎ-ից»։ NED-ը բացահայտորեն աջակցել է մի շարք քաղաքացիական շարժումների․ • Լեհաստանի «Սոլիդարություն» • Չեխոսլովակիայի «Խարտիա 77» • Սերբիայի «Օտպոր» Հետխորհրդային տարածքում հիմնադրամը ֆինանսավորել է Ռուսաստանի մի շարք կազմակերպություններ՝ տարեկան մինչև 5 միլիոն դոլար։ 2004 թ․ հիմնադրամը Ռեյգան–Ֆասելի դրամաշնորհը շնորհեց չեչեն սեպարատիստ Իլյաս Ախմադովին, ում Մոսկվան ներկայացնում էր որպես «ահաբեկչության հանցակից»՝ նշելով նրա կապերը Մասխադովի և Շամիլ Բասաևի հետ։ NED-ը ֆինանսավորել է նաև «Ռուս–չեչենական բարեկամության ընկերություն» կազմակերպությունը, որը աջակցում էր Չեչնիայի սեպարատիստականներին։ 2011-ին WikiLeaks-ի հրապարակումները ցույց տվեցին, որ NED-ը աջակցել է Մերձավոր Արևելքի երիտասարդական շարժումներին, որոնք առանցքային դեր ունեցան Արաբական գարնան հեղափոխությունների ընթացքում։ 2015 թ․ հուլիսին Ռուսաստանի գլխավոր դատախազությունը NED-ը ճանաչել է անցանկալի կազմակերպություն, հայտարարելով, որ նրա ծրագրերը «սպառնում են երկրի սահմանադրական կարգին»։ Հիմնադրամը առաջին ամերիկյան կազմակերպությունն է, որը ներառվել է այդ ցուցակում։ Հատկանշական է ֆոնդի խորհրդի կազմը՝նախկին կոնգրեսական, ՆԱՏՕ-ի զորքերի նախկին հրամանատար, Պաշտպանության նախկին նախարար, ԱՄՆ-ի պետքարտուղարի հետախուզության գծով նախկին օգնական և Թուրքիայում ԱՄՆ-ի նախկին դեսպան, նախկին սենատոր և ազգային անվտանգության գծով նախագահական խորհրդի նախկին անդամ»: