«Փաշինյանի հայտարարությունը հիմնովին սխալ ու իրականության հետ կապ չունեցող է». Արա Պողոսյան

Քաղաքագետ Արա Պողոսյանը ֆեյսբուքյան էջում գրում է. «Հրապարակված փաստաթղթերից ուշադրությամբ կարդացի «ԵԱՀԿ ՄԽ առաջարկներ (2016 թ.) 2019 թ», «Կրակովի փաստաթուղթ»–ը և որպես բոնուս՝ Փաշինյանի կողմից շանտաժի նման հնչող «Սերժ Սարգսյանի նամակը Վլադիմիր Պուտինին» փաստաթուղթը։
Իհարկե, սրանք դեռևս մանրազնին աշխատանքի առարկա կդառնան, սակայն այս երեքը ինձ համար կարևոր էին այնքանով, որքանով վերջին տարիների դիսկուրսի հիմնական մանիպուլյացիաները կապված էին սրանց հետ։
Ասել, որ Փաշինյանի հայտարարությունը, թե «հակամարտության լուծման բոլոր տարբերակներով Արցախը մնալու էր Ադրբեջանի կազմում» թեզը հիմնովին սխալ ու իրականության հետ կապ չունեցող է, նշանակում է ոչինչ չասել։
«ԵԱՀԿ ՄԽ առաջարկներ (2016 թ.) 2019 թ» փաստաթղթով հստակ նշվում է, որ այս փաստաթուղթը հիմնվում է ո՛չ թե փուլային, այլ փաթեթային պայմանավորվածությունների վրա, իսկ Արցախի Հանրապետության ապագա կարգավիճակը որոշվելու էր հանրաքվեի միջոցով, որում հանրաքվեի դրվող հարցերի ո՛չ մի սահմանափակում չէր կարող լինել։
Միաժամանակ հստակ է միաջազգային խաղաղապահ առաքելության հարցը, սահմանների ապաշրջափակման հարցը, Լաչինի միջանցքի հարցը, և ԵԱՀԿ–ի, ՄԱԿ–ի ներգրավվածության հարցը։
Արդյո՞ք սա իդեալական լուծում էր․
–Իհարկե ո՛չ, սակայն միանշանակ նաև այնպիսի լուծում չէր, ինչպես ներկայացնում է Փաշինյանը և փաշինյանական քարոզչական խումբը։
Գրեթե նույնը կարդում ենք «Կրակովի փաստաթուղթ» կոչված փաստաթղթում՝ 18․01.2018–ով թվագրված։
Իսկ ահա՝ ինչ վերաբերում է ՀՀ նախագահ Սերժ Սարգսյանի կողմից ՌԴ նախագահին հասցեագրված «Սերժ Սարգսյանի նամակը Վլադիմիր Պուտինին» փաստաթուղթն ինքնին խոսում է ՀՀ և ԱՀ միջև խախտված ռազմատեխնիկական բալանսի մասին, որի գիտակցումը ունեցել են ՀՀ իշխանությունները, ինչպես նաև մտահոգությունները, որ Ադրբեջանը ցանկացած փուլում կարող է հրաժարվել իր ստանձնած պարտավորությունների հետագա կատարումից։
Ընդ որում, նամակը ինքնին այն մասին է, որ պետք է լինի հստակ մեխանիզմ, որը կնախատեսի նաև համաձայնությունները խախտող կողմի համար սանկցիաներ, ինչպես նաև արտացոլված կլինի հայտնի «Մադրիդյան սկզբունքների» այն մեկնաբանությունը, թե ովքեր կարող են մասնակցել հանրաքվեին՝ մինչև 1988 թվականը Արցախում գրանցված բնակչությունը, նույն համամասնությամբ, ինչ համամասնությամբ եղել է մինչև 1988 թվականը։
Էմոցիոնալ և հոգեբանական առումով, տեսնում ենք Սերժ Սարգսյանին՝ իբրև մարդ, ով իսկապես մտահոգ է և փորձում է վերջին ճիգերով ինչ–որ բան ապահովել հայկական կողմի համար։
Ռացիոնալ առումով՝ տեսնում ենք անհոգ ապրած տարիներ, երբ խախտվել է սպառազինության բալանսը, ինչը ուղիղ ազդեցություն է թողել ռազմական, քաղաքական բալանսի խախտման վրա»։