«Աշխարհում շատ կարևոր իրավիճակ է ծավալվում». Մանվել Սարգսյան
68
Այսօր, 20:24
Քաղաքագետ Մանվել Սարգսյանը գրում է. «Աշխարհում շատ կարևոր իրավիճակ է ծավալվում։ Իսրայելի Գազայի հատվածի բնակիչները, իրենց անհավանական ինքնազոհաբերությամբ, ստիպեցին իրենց թշնամիներին հրաժարվել իրենց հողից վտարելու ծրագրերից։ Այժմ այս մարդկանց ստիպում են ապրել ինչ-որ «համընդհանուր» ապագայով։ Ազատ ժողովրդի արժանապատվության և նրանց պարտադրված նպատակահարմարության միջև ընտրությունը չի լուծվել։ Այս պարտադրված նպատակահարմարությունը նույնպես օդից չի ընկել. հին սկզբունքների վրա հիմնված աշխարհը փլուզվել է՝ թողնելով միայն նպատակահարմարությունը, ինչպես այն հասկացել են այս աշխարհի նախկին ճարտարապետները։ Ինչով կավարտվի սա, ոչ ոք չգիտի։ Վերջերս Ուկրաինայի նախագահ Վ. Զելենսկին դիմեց Ուկրաինայի ժողովրդին՝ հայտարարելով «դժվար ընտրության» մասին՝ պատերազմը դադարեցնելու՝ ԱՄՆ-ի նոր ծրագրի պատճառով։ Զելենսկու խոսքով՝ երկիրը կարող է կամ կորցնել իր արժանապատվությունը, կամ էլ ռիսկի դիմել՝ առանց իր հիմնական գործընկերոջ մնալու։ «Կամ դժվար 28 կետերը, կամ չափազանց դժվար ձմեռը՝ ամենադժվարը, և հետագա ռիսկերը»,- պնդել է նա։ Կրկին արժանապատվության և ազատության հարցը բախվել է ապագան ընտրելու նպատակահարմարության հարցին։ Եվ կրկին լուծում չի գտնվել։ Միևնույն ժամանակ, հայկական քաղաքացիական հասարակության քողի տակ գտնվող մարդկանց մի խումբ հանդիպումներ է անցկացնում Ադրբեջանի մայրաքաղաքում՝ նույն քողի տակ գտնվող ադրբեջանական ներկայացուցիչների նմանատիպ խմբի հետ։ Նշված պատճառը ժողովուրդների միջև հարաբերությունները կարգավորելու ուղիներ գտնելու անհրաժեշտությունն է։ Շատերը մեղադրում են հայ ներկայացուցիչներին արժանապատվության զգացումը կորցնելու, հայ պատանդների անօրինական դատավարությունը անտեսելու մեջ հենց այն վայրում, որտեղ նրանք փնտրում են ժողովուրդների միջև ապագա հարաբերությունները ընտրելու ուղիներ։ Սակայն, ակնհայտորեն, հայ ապագա որոնողները ուշադրություն չեն դարձնում այս մեղադրանքներին։ Ամենակարևորը խաղաղությունն է՝ առանց վերապահումների. արժանապատվությունը անտեղի կատեգորիա է։ Կրկին, որոշակի նպատակահարմարությունը գերակա է։ Ընդհանուր առմամբ, ճի՞շտ է արդյոք Զելենսկին՝ պնդելով, որ արժանապատվությունը պահպանելը հավասարազոր է դաշնակցին կորցնելուն։ Արդյո՞ք կյանքի ապահովման այս կատեգորիաները համարժեք են։ Ի՞նչ է դաշնակիցը, և ո՞րն է ապագա խաղաղության գինը։ Ի վերջո, մենք կրկին գործ ունենք այս կամ այն նպատակահարմարության գերակայության հետ։ Ո՞վ է ճիշտ և ո՞վ է սխալ այստեղ՝ փիլիսոփայական հարց է։ Բոլորի համար ընդհանուր է այն, որ եթե ինչ-որ մեկին հաջողվի մարդկանց առաջարկել նպատակահարմարության իրեն սեփական ըմբռնումը՝ նրանց մեջ ներշնչելով անհուսության, հուսահատության և մեղքի զգացում, նա կարող է հասնել փրկչի կարգավիճակի իր մեջ և ստրուկի կարգավիճակի նրանց մեջ, ում ներշնչում է։ Այս դեպքում արժանապատվության կատեգորիան մղվում է երկրորդ պլան։ Այստեղ դատելու ոչ ոք չկա. մարդիկ իրենք են ընտրում իրենց ապագա կյանքի պայմանները՝ արժանապատիվ լինել, թե ոչ»։
