«Ռուսաստանն անցել է «արտաքին դիտորդի» կարգավիճակի»․ Արշալույս Մղդեսյան

Լրագրող Արշալույս Մղդեսյանի ֆեյսբուքյան գրառումը. «Ղարաբաղյան երկրորդ պատերազմից հինգ տարի անց Ռուսաստանը Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև խաղաղ բանակցություններում բացառիկ միջնորդի և հիմնական շահառուի դիրքերից անցել է «արտաքին դիտորդի» կարգավիճակի։
Այդ հինգ տարվա ընթացքում Ռուսաստանը փաստացիորեն կորցրել է իր բոլոր աշխարհաքաղաքական ակտիվները, որոնք ստացել էր այդ պատերազմի արդյունքում։ Լեռնային Ղարաբաղը՝ որպես միավոր և գործոն, այլևս գոյություն չունի տարածաշրջանում, ինչպես նաև չկան ռուս խաղաղապահները։ Նույն կերպ այլևս չկան ռուս սահմանապահներ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանին։
Ռուսաստանի ներկայությունն ակնհայտորեն նվազել է Հայաստանի հարավում․ ռուս սահմանապահները դուրս են բերվել Իրանի հետ սահմանի անցակետերից, ինչպես նաև Երևանի «Զվարթնոց» օդանավակայանից, որն առանձնակի նշանակություն ունի որպես կապի հանգույց։ Բացի այդ, ռուս սահմանապահներ չկան նաև Մարգարայի սահմանակետում՝ Թուրքիայի հետ սահմանին։ Եվ այսօր նրանց դուրսբերման հնարավորությունը ինչպես հայ-իրանական, այնպես էլ հայ-թուրքական սահմանից արդեն չի ընկալվում է որպես ինչ-որ արտասովոր կամ անհնար մի բան։
Հայաստանը սառեցրել է իր մասնակցությունը ՀԱՊԿ-ում՝ հրաժարվելով ռազմական համագործակցությունից այդ կազմակերպության շրջանակում և առավել ակնհայտորեն կողմնորոշվում է այլ երկրների հետ գործընկերության։ Ռուսաստանը այլևս չի համարվում Հայաստանի սպառազիության հիմնական մատակարարը․ այդ դերը ստանձնում են Ֆրանսիան, Հնդկաստանը և ԱՄՆ-ը։
Այսպիսով, տարածաշրջանում նոր անվտանգության ճարտարապետության ձևավորումն ուղեկցվում է ոչ միայն ուժերի հավասարակշռության փոփոխությամբ, այլև նախկին երաշխիքների ապամոնտաժմամբ, որոնց հետ ավանդաբար ասոցացվում էր Ռուսաստանը»։