Ասիայի ամենահարուստ մարդը դարձել է ռուսական նավթի հիմնական գնորդը

Հնդկական Reliance Industries ընկերությունը, որ բազմաթիվ առումներով առաջատար է, երկրի ամենամեծ հոլդինգային ընկերությունն է, նաև շահագործում է աշխարհի ամենամեծ նավթավերամշակման համալիրը։ Այն վերահսկվում է Ասիայի ամենահարուստ գործարար Մուկեշ Ամբանիի կողմից, ով ունի աշխարհի ամենամեծ կարողություններից մեկը՝ մոտ 100 միլիարդ դոլար (Ամբանին ներկայում զբաղեցնում է 18-րդ տեղը Bloomberg Billionaires Index-ում)։ Reliance-ը դարձել է ռուսական նավթի ամենամեծ գնորդը, այն բանից հետո, երբ արևմտյան երկրների կողմից սահմանված էմբարգոն և պատժամիջոցներն ստիպեցին Ռուսաստանին վերահասցեագրել իր մատակարարումները դեպի Ասիա և վաճառել նավթ զեղչով։

Ուկրաինայում պատերազմի սկսվելուց ի վեր Reliance-ը Ռուսաստանից գնել է 33 միլիարդ դոլարի նավթ, ըստ The Washington Post-ի կողմից վերանայված՝ Հնդկաստանի կառավարության տվյալների։ Սա կազմում է Ռուսաստանի նույն ժամանակահատվածում նավթի ընդհանուր արտահանման մոտավորապես 8%-ը, որը կազմել է մոտ 410 միլիարդ դոլար, ըստ Էներգիայի և մաքուր օդի հետազոտությունների կենտրոնի (CREA) գնահատականների։ Սա «բավականին մեծ թիվ է» մեկ ընկերության համար, ասում է CREA-ի վերլուծաբան Վայբհավ Ռագունանդանը. «Յուրաքանչյուր ոք, ով գնում է ռուսական նավթ, լցնում է Կրեմլի գանձարանը, որը հետո ֆինանսավորում է զինվորականներին»։

Պատերազմից առաջ Հնդկաստանը գրեթե նավթ չէր գնում Ռուսաստանից, բայց հետո գործարքները շատ շահավետ դարձան այն զեղչի շնորհիվ, որը վաճառողներն ստիպված էին առաջարկել արևմտյան երկրների կողմից մեկ բարելի համար 60 դոլար առաստաղի ներդրման և բազմաթիվ պատժամիջոցների պատճառով։ Հնդկական ընկերությունները կարողացան վերամշակել ավելի էժան նավթ և վաճառել դրանից ստացված վառելիքը, այդ թվում՝ այլ երկրների, շուկայական գներով։ Kpler-ի տվյալներով՝ Reliance-ն այս տարվա օգոստոս ամսվա ընթացքում Ռուսաստանից գնել է իր ներմուծման ծավալների մոտ կեսը։

Reliance-ը 2022 թվականից ի վեր էժան ռուսական նավթից լրացուցիչ 6 միլիարդ դոլար է վաստակել, կամ մոտավորապես 38%-ը ընդհանուր 16 միլիարդ դոլարի ավելցուկային շահույթի, որը հնդկական ընկերությունները ստացել են հում նավթի զեղչի շնորհիվ, օգոստոսին հաղորդել է Financial Times-ը՝ հղում անելով Energy Aspects-ի հիմնադիր և վերլուծական տնօրեն Ամրիտա Սենի հաշվարկներին։ Սենի խոսքով՝ հնդկական մասնավոր նավթավերամշակման գործարանները պետականներից ավելի շատ են վաստակել, քանի որ ավելի շատ նավթամթերք են արտահանել։

Ըստ «Էներգետիկ ասպեկտներ»-ի՝ Ուկրաինայում պատերազմի սկսվելուց ի վեր Հնդկաստանը ռուսական նավթի մեկ բարելի համար միջինում ստացել է 11 դոլար զեղչ, չնայած գումարը տարբերվել է՝ կախված իրավիճակից։ Սեպտեմբեր ամսվա բեռնման պայմանագրերը կնքվել են մեկ բարելի համար 2-3 դոլար զեղչով, սակայն Հնդկաստանը սկսել է պահանջել, որ ռուսական ընկերությունները զգալիորեն մեծացնեն այդ զեղչը՝ ռիսկերի աճի պատճառով։

Օգոստոսի վերջին Դոնալդ Թրամփը կրկնապատկել է Հնդկաստանի ներմուծման մաքսատուրքերը մինչև 50%՝ պահանջելով, որ այն դադարեցնի Ռուսաստանից նավթ գնելը։ Հուլիսին ԵՄ-ն արգելք դրեց ռուսական հում նավթից պատրաստված նավթամթերքի գնման վրա։
Bloomberg-ը վերջերս հաղորդել է, որ ամերիկյան պատվիրակությունը վերջերս առևտրային բանակցություններ է սկսել Հնդկաստանի հետ և պահանջել է դադարեցնել ռուսական նավթի գնումները։ Այս պահանջը անսովոր է, քանի որ երկրի հարաբերությունները երրորդ երկրի հետ հազվադեպ են երկկողմ առևտրային բանակցությունների մաս կազմում։

Հնդկաստանի պատվիրակությունն իր հերթին պնդել է լրացուցիչ 25% մաքսատուրքերի վերացում, որոնք կառավարությունը անվանել է «անարդար, չհիմնավորված և անհիմն», և ռուսական նավթի իր գնումները բացատրել է որպես էներգետիկ անվտանգությունն ապահովելու անհրաժեշտություն: Bloomberg-ը հաղորդում է, որ Հնդկաստանի նավթավերամշակման գործարանները ներմուծումը կրճատելու ծրագրեր չունեն, քանի որ վառելիքի ներքին պահանջարկն այժմ աճում է, և կառավարությունը դրա վերաբերյալ որևէ հրահանգ չի տվել: