Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն պատասխանել է Սումգայիթի ջարդերի վերաբերյալ Հայաստանի ԱԳՆ-ի հայտարարությանը

Ադրբեջանի արտաքին գործերի նախարարության մամուլի քարտուղար Այհան Հաջիզադեն արձագանքել է Սումգայիթի հայերի ջարդերի վերաբերյալ Հայաստանի ԱԳՆ հայտարարությանը։

«Սումգայիթի դեպքերի վերաբերյալ փետրվարի 27-ի հայտարարության մեջ Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարության կողմից մեր երկրի հասցեին հնչեցրած պնդումները ոչ միայն լիովին անհիմն են, այլև պատմական փաստերի խեղաթյուրում և կեղծում։

Այս հայտարարությունը փորձ է քողարկելու բռնարարքները, ադրբեջանական բնակչության զանգվածային վտարումը Հայաստանից, ադրբեջանական ժողովրդի նկատմամբ տեռորը, սադրանքները և էթնիկական հողի վրա ռազմական ուժի կիրառումն Ադրբեջանի նկատմամբ Հայաստանի անհիմն և անօրինական տարածքային պահանջներն իրականացնելու համար, որոնք ներկայացվել են 1980-ականների վերջից:
Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությանը հիշեցնում ենք, որ Սումգայիթի ազգամիջյան անկարգությունները ԽՍՀՄ-ի և Հայաստանի ղեկավարության, հայ շովինիստ գաղափարախոսների և ծայրահեղական կազմակերպությունների նպատակաուղղված և ծրագրված սադրանքի բաղկացուցիչ մասն էին։

Նշենք նաև, որ բոլորին է հայտնի, որ դեպքի փաստով ԽՍՀՄ գլխավոր դատախազությունը քրեական գործ է հարուցել, որի արդյունքում պարզվել են անկարգություններին մասնակից անձինք, ինչպես նաև տուժողներ՝ ընդհանուր առմամբ 32 մարդ։ Այն, որ միջադեպի զոհերի թվում եղել է 6 ադրբեջանցի, վկայում է, որ այդ անկարգությունները չեն իրականացվել ադրբեջանական բնակչության կողմից։

Հայաստանի ԱԳՆ-ին տեղեկացնում ենք, որ միջադեպերը հրահրողը և երթը ղեկավարողը՝ անձամբ սպանելով 6 հոգու և բռնաբարելով 3 հայ կնոջ, ազգությամբ հայ է՝ Էդուարդ Գրիգորյան։ Սումգայիթում ապրող հայերի բազմաթիվ վկայությունները հաստատում են այս տեղեկությունը։ Դատարանի կողմից 12 տարվա ազատազրկման դատապարտված Գրիգորյանը պատիժը կրելու նպատակով տեղափոխվել է Հայաստան, իսկ ավելի ուշ ազատվել է բանտից։

1988 թվականի փետրվարի 27-29-ի Սումգայիթի դեպքերի կապակցությամբ դատավարության արդյունքում մեղավոր ճանաչված 92 մարդ դատապարտվել է, մեկ հոգի դատապարտվել է մահապատժի։

Համեմատության համար նշենք նաև, որ 1980-ականների վերջին Հայկական ԽՍՀ-ում որևէ միջոց չի ձեռնարկվել ավելի քան 200 ադրբեջանցիների մահվան համար պատասխանատուների դեմ՝ մոտ 300 հազար մարդու բռնի տեղահանման ժամանակ այն տարածքներից, որտեղ ադրբեջանցիները կոմպակտ ապրել են պատմության ընթացքում։

Բացի այդ, Հայաստանի ԱԳՆ-ն տեղյակ է, որ բազմաթիվ քաղաքներում և գյուղերում, այդ թվում՝ Խոջալուի ադրբեջանական տարածքների դեմ ռազմական ագրեսիայի ժամանակ Հայաստանի կողմից իրականացված բազմաթիվ ռազմական հանցագործություններ և մարդկության դեմ հանցագործություններ կատարածներից և ոչ մեկը դեռ իրավական պատասխանատվության չի ենթարկվել։

Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարությանը հիշեցնում ենք, որ Ադրբեջանի Հանրապետությունը դադարեցրել է Հայաստանի կողմից միջազգայնորեն ճանաչված ինքնիշխան տարածքի մի մասի երկարամյա ռազմական օկուպացիան՝ վերականգնելով իր տարածքային ամբողջականությունն ու ինքնիշխանությունը։

2023 թվականին հայերի նկատմամբ իբր «էթնիկ զտումների» քաղաքականություն հնչեցնելու փոխարեն հայկական կողմի համար ավելի օգտակար կլինի դիտարկել ադրբեջանցիների և ադրբեջանական ժառանգության դեմ կատարված հանցավոր գործողությունները ոչ միայն ներկայիս Հայաստանի տարածքում, այլև օկուպացիայի ժամանակ»,-փաստերն ու իրադարձությունները կեղծում է թշնամական երկրի ԱԳՆ-ն։