«Իրանը կօգտագործի իր ողջ քաղաքական-ռազմական ներուժը «Զանգեզուրի միջանցքի» ստեղծումը կանխելու համար». Փույա Հոսսեինի
145
Երեկ, 23:54
«Հայաստան-Իրան զարգացման հիմնադրամ»-ի հիմնադիր Փույա Հոսսեինին ֆեյսբուքյան իր էջում գրել է․ «Իրանի պաշտպանության նախարարի միաժամանակյա այցը Հայաստան և Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարի այցը Իսրայել, և Իրանի դերը Հարավային Կովկասում Իրանի և Հայաստանի ընդհանուր սպառնալիքների վերացման և տարածաշրջանային հավասարակշռության հաստատման գործում *Այն օրերին, երբ Իրանի Իսլամական Հանրապետության պաշտպանության նախարարը պաշտոնական այցով գտնվում է Հայաստանում, Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարը ևս միաժամանակ մեկնել է Իսրայել՝ հանդիպելու և բանակցելու սիոնիստական ռեժիմի ռազմական նախարարի հետ։ Այս միաժամանակյա զարգացումները ևս մեկ անգամ տարածաշրջանային վերլուծաբանների ուշադրությունը հրավիրել են Հարավային Կովկասում տեղի ունեցող աշխարհաքաղաքական մրցակցության վրա. մրցակցություն, որը վերջին տարիներին, արտաքին դերակատարների՝ Իսրայելի և Թուրքիայի մուտքով, ձեռք է բերել նոր անվտանգային և ռազմավարական չափումներ։ *Նույն համատեքստում, Իրանի և Ադրբեջանի Հանրապետության միաժամանակյա զորավարժությունները տեղի են ունենում Արցախի հարավային շրջաններում։ Այս շրջանը, 2020 թվականի երկրորդ արցախյան պատերազմից ի վեր, դարձել է Իրանի մտահոգությունների կիզակետերից մեկը։ Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը բազմիցս զգուշացրել է բազմազգ ահաբեկչական ուժերի ներկայության, դրանց տարածաշրջան տեղափոխման և Արցախի հարավում Մոսսադի հետ կապված հետախուզական կենտրոնների ստեղծման մասին։ Այս տարածքի ընտրությունը՝ որպես զորավարժությունների անցկացման վայր, ակնհայտ և ռազմավարական անվտանգային ուղերձներ է պարունակում Իրանի կողմից, քանի որ Թեհրանն այս տարածքը համարում է իր ազգային անվտանգության դեմ հիմնական սպառնալիքներից մեկը։ Մյուս կողմից, Իրանը և Հայաստանը նույնպես վերջերս համատեղ զորավարժություն անցկացրեցին, որը կարելի է շրջադարձային կետ համարել երկու երկրների ռազմական և անվտանգային հարաբերություններում։ Այս ռազմական համագործակցությունը առաջին անգամ բացահայտ և պաշտոնական մակարդակով, կոտրեց Իրանի և Հայաստանի անվտանգային հարաբերությունների տաբուն և պաշտպանական ոլորտում երկկողմ համագործակցության նոր հեռանկարներ գծեց։ Ակնկալվում է, որ այս միտումը կշարունակվի ապագայում ավելի լայնածավալ և կանոնավոր զորավարժություններով։ *Ընդհանուր առմամբ, այս ռազմական տեղաշարժերի ամբողջությունը, ներառյալ Իրանի առանձին զորավարժությունները Հայաստանի և Ադրբեջանի Հանրապետության հետ, Իրանի ընդհանուր ռազմավարության մի մասն է՝ ուժերի հավասարակշռությունը պահպանելու, տարածաշրջանային կայունությունն ապահովելու և արտաքին սպառնալիքներին, հատկապեն Իսրայելի և Թուրքիայի կողմից, Հարավային Կովկասի տարածաշրջանում դիմակայելու համար։ «Զանգեզուրի միջանցքի» հարցը նույնպես այս զարգացումների զգայուն առանցքներից է, որին Իրանի Իսլամական Հանրապետությունը հետևում է հատուկ ուշադրությամբ և զգայունությամբ, և կօգտագործի իր ողջ քաղաքական-ռազմական ներուժը «Զանգեզուրի միջանցքի» ստեղծումը և տարածաշրջանի սահմանների փոփոխությունը կանխելու համար։ Նույն շրջանակներում, Իրանի բարձրաստիճան պաշտոնյաները, ներառյալ արտաքին գործերի նախարարը և պաշտպանության նախարարը, բազմիցս շեշտել են Իսլամական Հանրապետության սկզբունքային դիրքորոշումը՝ Հայաստանի Հանրապետության տարածքային ամբողջականությանը անվերապահ աջակցելու հարցում. դիրքորոշում, որն արտահայտում է Թեհրանի հավատարմությունը կայունությանը, պետությունների ազգային ինքնիշխանությանը և Կովկասի տարածաշրջանում ցանկացած հարկադիր աշխարհաքաղաքական փոփոխություն կանխելուն»։