Չորեքշաբթի, 11 դեկտեմբերի, 2024 թ.
|
Ստեփանակերտում`   0 °C

««Ծովից ծով» երազող ժողովուրդը որևէ կերպ չէր հանդուրժի Արցախի կորուստը»․ Հակոբ Բադալյան

««Ծովից ծով» երազող ժողովուրդը որևէ կերպ չէր հանդուրժի Արցախի կորուստը»․ Հակոբ Բադալյան
168
Հինգշաբթի, 14 նոյեմբերի, 2024 թ., 00:12

Քաղաքական մեկնաբան Հակոբ Բադալյանի ֆեյսբուքյան գրառումը․ «Մեզանում կա մի կամա, թե ակամա բավականին նենգափոխված մտայնություն: Այն է՝ հայ ժողովուրդը (նկատի է առնվում հայաստանյան հանրությունը) հավակնում է «ծովից ծովի», ակնկալում է «ծովից ծով», սպասում է դրան, և այլն, և այլն:

Սա մատուցվում է տարբեր ձևակերպումներով իհարկե՝ խիստ կենցաղայինից՝ քաղաքագիտական, դրանից էլ՝ ընդհուպ, ակադեմիական: Բայց, իմաստը խոշոր հաշվով նույնն է:

Բացարձակապես այդպես չէ: Եվ այն, ինչ տեղի է ունեցել վերջին չորս տարիներին, խոսում է հենց դրա մասին: Որովհետև եթե դա լիներ այդպես, ապա Հայաստանի հանրության զգալի մեծամասնությունը փողոցից տուն չէր գնա, մինչև չհեռացներ այն իշխանությանը, որի պաշտոնավարման շրջանում կորսվել է Արցախը:

«Ծովից ծով» երազող ժողովուրդը որևէ կերպ չէր հանդուրժի Արցախի կորուստ:

Հետևաբար, Հայաստանի հանրությանը վերագրել, թե ապրել ու ապրում է «ծովից ծովի» կամ «պատմական Հայաստանի» իռացիոնալ ակնկալիքով ու սպասումով, նենգափոխում է՝ կամա, թե ակամա:

Ընդ որում, «պարադոքսն» այն է, որ այդ վերագրումներն առավել ինտենսիվ են դարձել և գործնականում հասարակական-քաղաքական որոշակի միտման են վերածվել հենց վերջին չորս տարիներին:

Խորքային նպատակն այդ միտման ձևավորման, հասկանալի է. հայաստանյան հանրությանը վերագրելով այդպիսի իռացիոնալ սպասման և ակնկալիքի, այդպիսի «պահանջատիրության» վրա հիմնված կենսակերպ, թավշյա կերպով այդ կենսակերպի վրա թողնել Արցախի կորստի պատասխանատվությունը: Այսինքն, իբրև թե, «պատմական Հայաստանի» սպասումն է ներկայիս պարտության ու ողբերգությունների պատճառ:

Հայաստանի հանրությունը, հայաստանյան հասարակությունը չի ունեցել և չունի այդպիսի սպասում և ակնկալիք, չի ապրել «տարածքային պահանջատիրության» հրամայականով՝ որպես քաղաքական ընթացիկ օրակարգ:

Այո, հասարակության մի որոշակի մաս գուցե ապրել է, գործել: Այո, ըստ իս, դա եղել է իռացիոնալ, չհիմնավորված, անիրատեսական: Բայց, նախ, չկա որևէ իրավական և բարոյական հիմք՝ մարդկանց արգելելու ունենալ այդպիսի պատկերացումներ: Առավել ևս, որ այդ պատկերացումները ունեն պատմա-քաղաքական հիմք:

Երկրորդ, վերագրել դա ամբողջ հայաստանյան հանրությանը, վերստին՝ նենգափոխում է, իրականության կամա թե ակամա խեղաթյուրում:

Այո, Հայաստանի հանրությունն ապրել է պատմական հիշողությամբ: Իսկ ինչ է՝ մենք ակնկալում ենք, որ Հայաստանի հանրությունը լինի բնորոշ ոչ թե մարդկային հանրույթին, այլ կենդանական հոտի՞ն, չունենալով պատմական հիշողություն, կապ իր անցյալի հետ:

Եվ որևէ մեկը կարծում է, թե մարդկային հանրույթի փոխարեն կենդանական հոտին բնորոշ վարք ու բարքով և կենսակերպով ապրող հանրույթները կարող են իրենց զգալ անվտա՞նգ, և առավել ևս կարող են հոգալ իրենք իրենց անվտանգությո՞ւնը:

Ըստ իս, պետք է առավելագույնն անել այդօրինակ վերագրումներից և խոսույթից խուսափելու, հրաժարվելու համար: Որովհետև այստեղ կա մեկ այլ վտանգավոր հանգամանք:

Խնդիրն այն չէ միայն, որ Հայաստանի հանրության կենսագործունեության վերաբերյալ տվյալ խոսույթը կամ գնահատականը հեռու են իրականությունից: Առանցքային խնդիր է և այն, որ այդ խոսույթը, այդ գնահատականը, դարձյալ՝ կամա, թե ակամա, արժեզրկում է պատմական հիշողությունը՝ որպես պատմա-քաղաքական, սոցիալ-հոգեբանական ահռելի հետագիծ ունեցող հանրության ինքնության ու նկարագրի կարևորագույն բաղկացուցիչ»։

Աղբյուրը`   Հակոբ Բադալյան