«Իշխանությունները պետք է հասկանան՝ ինձ բանտով վախեցնելը նույնն է, ինչ արջին մալինայով խփելը»․ Արթուր Սուքոյան
284
Երեկ, 21:54
Պատգամավոր Լևոն Քոչարյանի օգնական Արթուր Սուքոյանի ֆեյսբուքյան գրառումը․ «Մեկ տարի առաջ այս օրը կալանավորվեցի։ Դա մի պահ էր, երբ իշխանությունները փորձեցին ինձ զրկել ազատությունից։ Բայց հենց այդ պահին սկսվեց ամենաիրական ազատությունս։ Մինչ այդ ես, ինչպես շատերը, կարծում էի՝ ազատությունն այն է, երբ դու քայլում ես քաղաքով, գնում՝ ուր ուզում ես։ Բայց երբ բանտի դուռը փակվեց, հանկարծ զգացի՝ ազատությունը տեղաշարժի մասին չէ։ Ազատությունը մտքի, ընտրության, ճշմարտության և վախի բացակայության մասին է։ Իսկ դրսում մարդիկ պարզապես շարժվում էին..., բայց ազատ չէին։ Ես այնքան ազատ էի, որ գրեթե ամեն օր գնում էի Արցախ, հարբում մաքուր օդից ու ճոճվելով վերադառնում, բավական շատ ժամանակ էի անցկացնում Գանձասարի տաճարում: Ինձնից պահանջվում էր միայն պառկել, փակել աչքերս ու հայտնվել այնտեղ, որտեղ ուզում էի։ Ի դեպ, հետաքրքիր էր նաև մեկ ուրիշ բացահայտում։ Իմ կողմից միշտ ատելի «գողաԳանը» դարձավ ուղղակի չսիրված «գողաԿան»։ Պարզվեց՝ քաղաքի խուժանները, որոնք սիգնալի համար մարդ են խփում, լկտի պահվածք են դրսևորում, վնասում ուրիշներին, թմրանյութերի ազդեցության տակ զենք են կիրառում, իրականում ոչ մի կապ չունեն «գողական աշխարհի» հետ։ Ընդհակառակը՝ երբ դրանք հայտնվում են բանտում, ապրում են, մեղմ ասած, տղամարդուն ոչ վայել կյանքով։ Ամենաշոկայիններից և ուրախալին այն էր, որ թմրանյութերը հարգի չեն նրանց մոտ։ Ավելին՝ որոշ թմրամիջոցներ (կրիստալ, սփայս և այլն), որոնք Նիկոլ Փաշինյանի օրոք ավելի հեշտ է գտնել, քան սեզոնին՝ լավ լոլիկ, նրանք ոչ միայն չեն ընդունում, այլ օգտագործողներին արժանացնում էին հայհոյանքների և էն դրսի խուժանների ճակատագրին։ Բանտային պայմանները ֆանտաստիկ էին։ Նախ՝ պարզվեց, որ իմ նման մարդիկ, ովքեր որևէ կապ չունեն այդ ենթամշակույթի հետ, կարող են այնտեղ զգալ իրենց, ինչպես իրենք են ասում՝ այնպես, ինչպես տանը։ Եվ երբ հարցրեցի՝ «Ես ձեր հետ կապ չունեցող մարդ եմ, էդ ո՞նց ա, որ այդպես լավ եմ այստեղ ընդունվում», պատասխանեցին. «Բա գողագանը առաջինը՝ մարդկայինն ա» (չխորացա դրա իսկությանը, բայց անկեղծ էր թվում): Մտերիմներս կվկայեն՝ ինձ համար չկա ավելի հարմար միջավայր, քան գրքերս, մատիտս, թղթերս, ԼԱՄՊՍ, սառը սուրճն ու քենթս, և ամենակարևորը՝ այդ 24-ժամյա լռությունը (որը չեմ գտնում այլևս ոչ մի տեղ)։ Ի դեպ, ես կարծում էի՝ երբ հանեմ գրքերս այնքան տպավորիչ կլինեմ, որ բանտում ինձ «գրքամոլիս» կանվանեն, «էնցիկլոպեդիա» կամ նման մի բան, բայց պարզվեց՝ ես այնտեղ պարզապես շարքային ընթերցասեր էի, իսկ «գրադարանս» բազմաթիվ կալանավորների սեղանային գրքերն էին: Մի խոսքով, կարծում եմ՝ այս իշխանությունները պետք է հասկանան, որ ինձ բանտով վախեցնելը նույնն է, ինչ արջին մալինայով խփեն ու սպասեն, որ հեսա կվախենա, կփախնի»։
